Διατροφογενετική

Ο διατροφογενετικός έλεγχος είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που μας επιτρέπει να πετύχουμε τους διατροφικούς στόχους μας, εξαλείφοντας την απογοήτευση από δοκιμές και πειράματα σχετικά με το τί λειτουργεί καλύτερα για εμάς.

Ξεκινώντας από το DNA, στόχος των αναλύσεων διατροφογενετικής είναι η δημιουργία μιας στοχευμένης διατροφικής παρέμβασης για κάθε άτομο, η οποία μπορεί να αποκαταστήσει την υγεία ή να αποτρέψει την εμφάνιση παθήσεων που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η δυσλιπιδαιμία, η υπέρταση, η κοιλιοκάκη, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και η προσφορά εξατομικευμένης υποστήριξης για αποτελεσματική αντιμετώπιση.

Ο διατροφογενετικός έλεγχος μας προσφέρει τη δυνατότητα να αναλύσουμε γονίδια μέσω PRS (Polygenic Risk Score). Πραγματοποιείται με δείγματα σιέλου (απόξεση κυττάρων του εσωτερικού της παρειάς), τα οποία λαμβάνονται με μια πολύ απλή, σύντομη και μη επεμβατική διαδικασία. Τα δείγματα στέλνονται προς επεξεργασία σε αξιόπιστα και πιστοποιημένα Εργαστήρια Γενετικής στο εξωτερικό και τα αποτελέσματα παρατίθενται ως ένα πλήρες αρχείο στο οποίο αναλύονται τα ευρήματα. 

Στη Νutrigenetics σας παρέχουμε ανάλυση και ερμηνεία των αποτελεσμάτων και την κατάλληλη υποστήριξη για τις απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, επιτυγχάνοντας μαζί τον στόχο της εξατομικευμένης γονιδιακής διατροφής.

Πρέπει να γνωρίζουμε επίσης ότι: 

Η Διατροφογενωμική (Nutrigenomics) είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιστήμη της Διατροφογενετικής και μελετά την επίδραση της τροφής και των συστατικών της στην έκφραση των γονιδίων.

Η Γενετική είναι η επιστήμη που μελετά την Κληρονομικότητα και τη Διαφοροποίηση. Η κληρονομικότητα είναι η μεταβίβαση των χαρακτηριστικών από τους γονείς στους απογόνους και η διαφοροποίηση είναι οι διαφορές στα χαρακτηριστικά των ατόμων που ανήκουν στο ίδιο είδος.

Η Επιγενετική μελετά την επίδραση του περιβάλλοντος στην έκφραση των γονιδίων. 

SNP (Single Nucleotide Polymorphism), Μονονουκλεοτιδικός Πολυμορφισμός, είναι η αλλαγή στην αλληλουχία του DNA σε ένα μόνο νουκλεοτίδιο. 

GRS (Genetic Risk Score) & PRS (Polygenic Risk Score):

Η γενετική διαφοροποίηση μπορεί να καθορίσει το σχετικό ρίσκο ανάπτυξης μιας συγκεκριμένης παθολογίας, π.χ παχυσαρκία, διαβήτης, καρδιαγγειακά, καρκίνος.

DNA (Deoxyribonucleic acid):

Το DNA (δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ) είναι ένα μακρομόριο, νουκλεικό οξύ, που αποτελεί το γενετικό υλικό όλων των οργανισμών. Το DNA είναι το ίδιο σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού μας, σε αντίθεση με το RNA και τις πρωτεΐνες που διαφέρουν από κυτταρικό τύπο σε κυτταρικό τύπο. Δηλαδή το DNA στα κύτταρα του στόματος είναι το ίδιο με το DNA στα κύτταρα του αίματος ή το DNA στα δάκτυλα μας.

Γονίδιο:

Είναι μια συγκεκριμένη αλληλουχία βάσων DNA, ένα τμήμα του DNA και περιέχει την πληροφορία για τη σύνθεση μιας πρωτεΐνης ή ενός μορίου RNA. Υπάρχουν δύο είδη γονιδίων. Αυτά που μεταγράφονται σε mRNA και στη συνέχεια μεταφράζονται σε πρωτεΐνες και αυτά που μεταγράφονται σε tRNA, rRNA και snRNA και δεν μεταφράζονται σε πρωτεΐνες.

Γονιδίωμα:

Είναι το συνολικό DNA ενός ανθρώπινου κυττάρου και περιλαμβάνει το χρωμοσωμικό DNA και το μιτοχονδριακό DNA. Το χρωμοσωμικό DNA ενός κυττάρου είναι κατανεμημένο σε 46 χρωμοσώματα (22 ζεύγη αυτοσωμικών και ένα ζεύγος φυλετικών χρωμοσωμάτων, ΧΧ ή ΧΥ).

Το ανθρώπινο γονιδίωμα έχει αποκωδικοποιηθεί πλήρως (Human Genome Project) και αυτό μας έδωσε κάποιες πολύτιμες πληροφορίες, ότι δηλαδή:

• Έχει 3,2 δισεκατομμύρια ζεύγη βάσεων (αδενίνη – θυμίνη, γουανίνη – κυτοσίνη)

• 98,5% του ανθρώπινου γονιδιώματος είναι non coding, δηλαδή δεν είναι γονίδια

• Έχει περίπου 20.500 γονίδια (coding sequences)

• To 99,9 % του γονιδιώματος του ανθρώπου είναι το ίδιο και αυτό μας χαρακτηρίζει ως ανθρώπους, αλλά παράλληλα βρέθηκαν και εκατομμύρια γενετικών διαφοροποιήσεων, τις οποίες χαρακτηρίζουμε ως πολυμορφισμούς. Το 0,1% της γενετικής διαφοροποίησης είναι αυτό που μας κάνει διαφορετικούς και είναι θεμελιώδους σημασίας για τη διαφοροποίηση και την επιβίωση του είδους, καθώς τα χαρακτηριστικά μεταβιβάζονται και αναμειγνύονται στους πληθυσμούς. Από γενετική άποψη, υπάρχουν διαφορές που μπορούμε να δούμε εύκολα, όπως το χρώμα των ματιών ή των μαλλιών. Υπάρχουν όμως και διαφορές που δε φαίνονται όπως ο τρόπος που μεταβολίζουμε τα θρεπτικά συστατικά, ο τρόπος που το σώμα μας διαχειρίζεται τις τοξίνες, ο τρόπος που αντιδρούμε στα διάφορα είδη άσκησης. Όλοι αντιδρούμε στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος με τον δικό μας μοναδικό τρόπο. Ωστόσο, η κληρονομικότητα και η διαφοροποίηση παίζουν σημαντικό ρόλο και στην ασθένεια. Ο διατροφογενετικός έλεγχος και τα αποτελέσματά του έχουν πολύ μεγάλη αξία όσον αφορά την πρόληψη, καθώς επιτρέπει τη βελτίωση της υγείας και την ποιότητα ζωής με εξατομικευμένο πρόγραμμα.

Γενετική της Παχυσαρκίας

Υπάρχουν 3 διαφορετικές μορφές Παχυσαρκίας:

1. Μονογονιδιακή Παχυσαρκία

Η μονογονιδιακή παχυσαρκία οφείλεται σε μεταλλάξεις σε ένα μόνο γονίδιο, που όταν συμβαίνουν σε ομόζυγη κατάσταση έχουν πολύ μεγάλη επίπτωση. Εμφανίζεται νωρίς στη ζωή του ατόμου και εκδηλώνεται με έντονη υπερφαγία.

2. Συνδρομική Παχυσαρκία

Σε σύνδρομα όπως το Prader – Willy, Bardet – Biedl, Alstrom, κ.α, η παχυσαρκία είναι ένα από τα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά.

3. Πολυγονιδιακή Παχυσαρκία

Αποτελεί την πιο κοινή μορφή παχυσαρκίας και οφείλεται σε μεταλλάξεις σε περισσότερα από ένα γονίδια που σχετίζονται με τον BMI.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) πάνω από το 50% των Ευρωπαίων είναι υπέρβαροι και το 20% είναι παχύσαρκοι.

Η χώρα μας έχει μια θλιβερή πρωτιά στην παιδική παχυσαρκία, με ποσοστά ανησυχητικά. Ένα παιδί έχει 50% πιθανότητες να γίνει παχύσαρκο όταν είναι ο ένας γονέας παχύσαρκος και 80% όταν είναι και οι δύο γονείς.

Αντιμετωπίζεται η παχυσαρκία;

Ναι. Η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται και η προσπάθεια για απώλεια βάρους αξίζει, καθώς τα οφέλη είναι πολλά. Από τα 10 πρώτα κιλά που θα χάσει το παχύσαρκος, αισθάνεται στην πράξη τη βελτίωση της κατάστασής του, καθώς βελτιώνεται το αίσθημα δυσφορίας, η πόνοι, η εύκολη κόπωση, οι αρθρίτιδες και αυξάνεται σημαντικά τόσο το προσδόκιμο ζωής, όσο και η ποιότητα της ζωής του. Με την απώλεια βάρους μειώνεται η υπέρταση, βελτιώνονται οι τιμές του σακχάρου, μειώνεται η χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, βελτιώνεται η ποιότητα του ύπνου, καθώς μειώνεται επίσης το ροχαλητό και οι άπνοιες.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την παχυσαρκία.

Η επιτυχής αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ξεκινά με την ισχυρή απόφαση του ατόμου για αλλαγή και απαιτεί τον καθορισμό συγκεκριμένων SMART στόχων, καθώς και την υποστήριξη από ειδικό επιστήμονα υγείας σε όλη αυτή την προσπάθεια. Δεν είναι εύκολη υπόθεση και ιδιαίτερα για τα άτομα με γενετική προδιάθεση, που έχουν εντονότερη έμφυτη κλίση προς συμπεριφορές που ενισχύουν την εκδήλωση και τη διατήρηση της παχυσαρκίας.

Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη, όπως έλεγε και ο Ιπποκράτης.

Είναι επίσης σημαντικό να φροντίσουμε να μην γίνουν υπέρβαροι οι νορμοβαρείς, να μην γίνουν παχύσαρκοι οι υπέρβαροι και να μην επαναπροσλάβουν βάρους τα άτομα που κατάφεραν να χάσουν βάρος.